ჩვენს შესახებ
პოპულარული
სტატიების არქივი
გამოკითხვები
რა ტიპის სტატიებს ისურვებდით ?
თემურ ჩხეტიანი - ლექსები
გაცილებადამემშვიდობნენ...
ზაფხულმა ხელი გადაჰხვია აგვისტოს და ერთად წავიდნენ.
დავრჩი და თვალი გავაყოლე, მერე შევბრუნდი,
სახლში შევბრუნდი და ღიმილი არ მშორდებოდა.
მერე სუფრა ავალაგე,
ავალაგე და ჭურჭელს ვრეცხავდი;
ვრეცხავდი ჭიქებს, დანა-ჩანგალს, თეფშებს ვრეცხავდი,
ვრეცხავდი და ისევ ისე მეღიმებოდა...
თეთრ ნიჟარაში
ონკანიდან მომდინარე წყალი ზღვასავით
ხმაურობდა და ლოყაზე ცრემლი
ჩამომიგორდა მარგალიტივით.
მთქნარება
მთქნარება ძილის წინ,
მთქნარება ახლადგაღვიძებულზე.
და ყველაფერი, რაც კი არის - მთქნარებებს შორის.
როგორც სიზმარი დღისა და ღამისა
თავისი ცხადი სტრესებით და კატაკლიზმებით;
თავისი ღამის კოშმარებით და სიურეალიზმით...
მთქნარება გვიან საღამოს,
მთქნარება დილაადრიან.
ჰო, ყველაფერი სიზმარია:
სიზმარი დღისა,
სიზმარი ღამისა -
ყვავილებიან მდელოზე გამავალი ბილიკით,
თუ მოციმციმე და მოფუსფუსე დარბაზებით;
ავტოსტრადებით თუ ტაიფუნებით;
მეტამორფოზებით
და კალეიდოსკოპური სისწრაფით ცვალებადი დღეებით...
ყველაფერი სიზმარია -
დაამთქნარე და დაიძინე;
გაიღვიძე და ისევ დაამთქნარე.
მთქნარებისას კი დახუჭე თვალები
და წაუყრუე.
და მაინც... ერთხელ,
როცა დილით გაგეღვიძება,
დაამთქნარებ და გემრიელად გაიზმორები,
შეიძლება გაგეფიქროს შენდაუნებურად,
გაგეფიქროს და გაგეღიმოს:
ვინ შექმნა ეს სამყარო და ეს ყველაფერი?
და ნუთუ ისიც ამთქნარებდა
თვალმოხუჭული, წაყრუებული,
როდესაც ქმნიდა?..
პეპელა, ყვავილი, მე
მე ვზივარ მუხის კუნძზე
და ბალახის ღერს ვაწვალებ ტუჩებით,
და ვუცქერ ეულად ამოსულ ყვავილს,
რომელზეც პეპელა ზის.
ყვავილი თეთრია,
პეპელა - ჭრელი.
ფერები: წითელი, ყვითელი, შავი...
პეპელას უთრთის ლამაზი ფრთები;
ყვავილი ნარნარად ირწევა,
მე კი უბრალოდ, ვზივარ და ვუყურებ.
მაინცდამაინც მე
მაინცდამაინც ეს ყვავილი,
აქ, ახლა, ამ ადგილას და ამ წუთებში.
და რატომ, მაინცდამაინც ჩვენ?!..
ხომ შეიძლებოდა ამ ადგილზე
მჯდარიყო სხვა პეპელა და სულ სხვანაირი? -
უფრო დიდი, უფრო პატარა;
სულაც თეთრი და სხვაგვარად ნახატი...
ქვეყნად რამდენი პეპელაა,
ყვავილს რომ ეძებს.
ხომ შეიძლებოდა რომ ამ ადგილას
სხვა ყვავილი ამოსულიყო? -
სხვა სიმაღლის, სხვაგვარი ფორმის,
არა თეთრი, არამედ ლურჯი,
ვარდისფერი, ყვითელი, ჭრელი...
ქვეყნად რამდენი ყვავილია,
ეულად გაშლილი.
და ისიც ხომ შეიძლებოდა,
რომ ამ კუნძზე ახლა, ამ წუთას
ჩემს ნაცვლად სხვა მჯდარიყო და იმას ეფიქრა:
ჩემზე ჭკვიანს ან ჩემზე ლამაზს
ჩემზე ხნიერს ან ჩემზე სულელს...
ქვეყნად რამდენი ვინმე არის
დამნახავი და მოფიქრალი!..
შესაძლებლობა იყო, ალბათ, ძალიან ბევრი.
მრავალნაირი იყო, ალბათ, სამყაროს სქემაც
ვიდრე მართლა გაირკვეოდა,
თუ ვინ რა უნდა ყოფილიყო,
ვინ სად უნდა ამოსულიყო.
ამ შემთხვევაში ყველაფერი გარკვეულია
მაინცდამაინც, ეს პეპელა
მაინცდამაინც, ეს ყვავილი
და, მაინცდამაინც, ეს მე -
აქ, ახლა, ამ ადგილას და ამ წუთებში.
ანუ სწორედ ის მისაღები შესაძლებლობა,
რომელიც ღმერთმა
მრავალთაგან ამოარჩია.
ერთადერთი ვარიანტი უამრავთაგან,
და სამყაროც ისეთია,
როგორიც არის.
დღე
დღესაც რცხვენია თავის თავისა,
დღეს, უღიმღამოდ _ ჩამოლეულს.
გრძნობს, რომ ვერ იყო ისე კარგი,
როგორც ველოდი
ვერ იყო ისე საყვარელი, რომ დავეხარჯე, _
რომ მშვენიერი თუნდაც წუთი
მიეღო ჩემგან....
და ახლა ასე თავდახრილი,
აწითლებული
დატუქსული ბავშვივით მიდის
სოფლის შარაზე.
კუნძულები
წამოიზარდნენ უკვე შვილები,
წამოიზარდნენ და, როგორც ხდება, _
ოჯახში ცოტას ლაპარაკობენ.
განა იმიტომ, რომ უკეთ ესმით
ერთმანეთისა,
უფრო პირიქით, _
მიიბარგება თითოეული თავის კუნძულზე:
თავის საფიქრალს იალქნებად ადევნებული.
სადღაც მიდიან
გუშინდელი კარგი ბავშვები.
მიიბარგება თითოეული თავის კუნძულზე,
თუმცა ჯერ კიდევ
რა თქმა უნდა, ერთად არიან
ბინაში სადაც საერთოა მხოლოდ ავეჯი
და დღე-ღამეთა
ნერვიული მონაცვლეობა.
მიტევებისა
ჩაივლიან და მიწყნარდებიან,_
ჰო, ჩაივლიან შუაღამის მოყაყანენი
და ჩვენც ისევ
ერთმანეთში ჩავთბებით, ფიქრო.
ვიღაცამ ჯავრიანად ჩაიცინა;
ვიღაცამ ვიღაცას შეუკურთხა;
ფრთხილი ხმაც გაისმა ვიღაცათა:
ვიღაცამაც წაიმღერა _
სასხვათაშორისოდ...
და რადგან ჩვენც
სხვადასხვა დროს ვყოფილვართ ასე;
და რადგან ჩვენც
დაგვიფრთხია ფიქრები სხვათა
და სხვათა ძილიც აგვირევია
ხან _ ფეხის ხმით,
ხანაც _ სიტყვით,
ხანაც _ არევით,
ნუ გავბრაზდებით ახლა, ფიქრო,
და გული ნუ მოგვივა მათზე...
ჩაივლიან და მიწყნარდებიან,
ჰო, ჩაივლიან შუაღამის მოყაყანენი.
სადღაც ვიღაცა გველოდება
სადღაც ვიღაცა გველოდება _ დღეების მიღმა,
წლების იქით დგას მომლოდინე, არის და გვიცდის, _
რა ვუყოთ, თუ ის დღეს სულ სხვაზე ნახულობს სიზმარს
და ჩვენს შესახებ არაფერი მან ჯერ არ იცის.
სადღაც ვიღაცა გველოდება, თუმც იგი ახლა
სხვისთვისაა და მისცემია დღევანდელ ლოდინს;
ან, შეიძლება, ამ წუთებში ვიღაც სხვას ახლავს,
მაგრამ ის მოდის, ჩვენს მომავალ სიზმარში მოდის...
სადღაც ვიღაცას ველოდებით, მაგრამ არ ვიცით,
რომ ველოდებით ვიღაც სხვას და ჯერ კიდევ უცნობს,
და რომ მოვდივართ შეხვედრაზე დიდი ხნის იქით,
ჩვენ ახლა მხოლოდ გვერდით მყოფის სიცილს თუ ვუსმენთ.
სადღაც ვიღაცას ველოდებით განგების ძალით,
თუმც ახლა სხვისთვის ვლაპარაკობთ დღევანდელ მართალს,
და სწორედ მისთვის ვეძებთ მისებრ მშვენიერ ყვავილს
და ველოდებით მოუთმენლად _ ქუჩაში, კართან...
სადღაც ვიღაცა გველოდება და თვითონ ვუცდით,
დღეს ვეფერებით თუმცა სხვისას თვალებს და ხელებს;
დღეს ჩვენ სრულიად გულწრფელნი ვართ, მაგრამ არ ვუწყით,
რომ ჩვენს გრძნობებში ჩვენ მართალნი ვიქნებით მერეც.
სადღაც ვიღაცა გველოდება _ დარდიც და ბედიც,
არ ვიცი ვინ ვართ და ერთმანეთს რა უნდა ვუთხრათ...
სადღაც ვიღაცა გველოდება და თვითონ ველით
სხვა ლამაზ თვალებს, სხვა ღიმილს და სხვანაირ კურცხალს.
ოთახი
გვიანია და არ ისმის ჩქამიც,
სძინავთ სახლებს და სოფელსაც სძინავს;
შემოდგომაა, საგრძნობლად ცივა
და იორთქლება ფანჯრები ღამით.
და ისევ მარტო, და ისევ ჩუმად,
და, რა თქმა უნდა, არავინ მოდის _
არა აქვს ბოლო ფიქრსა და ლოდინს
მოლოდინის და ფიქრის დრო თუ გაქვს.
რა ხდება, ნეტავ, ამ ღამის იქით?
ანდა სად არის, თუ არიას ვინმე?
მკრთალი სახე აქვს ახლა ჩემს იმედს.
ფრთხილად რომ ვხატავ მინაზე თითით.
გამოცდა
ჩვენ, ორივეს
გამოცდა გვაქვს მოთმინებაში;
ჩვენ, ორივეს
გამოცდა გვაქვს სულგრძელობაში _
ერთმანეთს ვცდით და ერთმანეთს ვუცდით:
რომელს დაგვცდება პირველს
სიტყვა უკადრისი;
რომელი დავცემთ მუშტს მაგიდაზე;
რომელი გავიჯახუნებთ კარს?
დაბრუნება
არსებობს სიტყვა „დაბრუნება“,
მაგრამ ყოველი დაბრუნება პირობითია.
რადგან არსებობს დრო და სივრცე,
და დრო უკან აღარ ბრუნდება.
ერთი შეხედვით, სულ უბრალო შინ დაბრუნებაც
არის ხოლმე მოჩვენებითი.
გინდა სამშობლო იგულისხმე,
გინდ მშობლიური ქალაქი ან
საკუთარი ეზო და სახლი,
შეგიძლია თქვა, რომ „დავბრუნდი“,
თუმცა, ცხადია, დაბრუნება ეს არ იქნება.
რადგან, როცა საფეხურებს აათავებ და შეყოვნდები,
როცა კარსაც შეაღებ და ოთახში შეხვალ,
შენს საყვარელ ოთახში და მიმოიხედავ,
დაინახავ, რომ ყველაფერი ადგილზე არის:
მაგიდაც, სკამიც, წიგნებიც და შენი საწოლიც;
იმავე სურათს ხედავ კედელზე
და ფანჯრებზედაც
ზუსტად იგივე ფარდებია ჩამოშვებული ...
ყველაფერი იგივე არის,
მაგრამ ყველაფერს სხვა მტვერი ადევს!..
... ჰოდა, ეს ჩემი დაბრუნებაც პირობითია, _
მე უკვე სხვა ვარ და სხვაგან ვარ,
თუმცა შინა ვარ;
ის აღარა ვარ, რაც დღევანდელ დღემდე ვიყავი;
რადგან ... მე უკვე დაგკარგე შენ;
რადგან თვალებიც
სხვა ცრემლებით მაქვს ახლა სავსე, _
სხვაგვარად ფეთქავს ჩემი გული
და ჩემი ფიქრიც
მიდის სულ სხვა მიმართულებით.
ი მ ე დ გ ა ც რ უ ე ბ ა
როცა ტელევიზორი გამეთიშა,
წიგნი გადავშალე.
როცა დავიღალე კითხვით,
შიმშილი ვიგრძენი.
კარტოფილი შევწვი
და ყავა მოვადუღე.
მერე გავიარე ბაღში
და ხელი შევაწოდე შეთვალულ ბალს.
მერე ეზოში ვიჯექი კუნძზე,
ვეწეოდი და საღამოვდებოდა.
და მთელი დღე ვგრძნობდი,
რომ მითვალთვალებდა ვიღაც.
მითვალთვალებდა დაჟინებით,
ალბათ ეგონა,
რამე განსაკუთრებულს ჩავიდენდი.
* * *
რადგან არავის არ სცალია შენს მოსასმენად,
უამბე შენი ამბავი ღამეს;
უამბე მზის სხივს,
დილით ფანჯრიდან რომ შემოვა
და კართან რომ გაისუსება.
უამბე შენი ამბავი ფოთლებს,
რომლებიც ბევრი კი არიან,
მაგრამ თუკი მოუყვები,
თუკი უამბობ,
მოგისმენენ და არ იხმაურებენ.
უამბე ამათ ამ საღამოს, ლიკლიკა წყაროს;
უამბე და ისიც გჯეროდეს,
ყველაფერს გულთან მიიტანენ,
რასაც უამბობ.
ყველა გული ქვად არ ქცეულა,
ქვასავით არ დაყრუებულა -
უამბე ამათ, თუ რამე გაქვს საამბობელი.
უთხარი ჩუმად და უბრალოდ
და შენც უსმინე -
მათ სიჩუმეში,
მათ ჩურჩულში,
მათ სიმღერაში
სადღაც შორიდან დანაბარებ
პასუხს იპოვი.
ახალი სტატიები
ახალი ნომერი
პირადი კაბინეტი
სხვადასხვა