ჩვენს შესახებ
პოპულარული
სტატიების არქივი
გამოკითხვები
რა ტიპის სტატიებს ისურვებდით ?
ლია გვენეტაძე - ლექსები
ა ვ ტ ო ბ ი ო გ რ ა ფ ი ა
. . . მე დავიბადე ოქტომბრის თვეში და ხარის წელში, დიახ, ოქტომბრის გაცრეცილ მზესა და მოღლილი წვიმის ცივ სირბილეში, დავიბადე მშვენიერ სახლში, რომლის ეზოშიც ბლომად იდგა დიდი ხეები, რომელთა ბოლოებიდან ცა იწყებოდა თავისი განუმეორებელი იდუმალები-თა და სიდიადით, მე დავდიოდი სოფლის ნაპირას სადაც საპოვნელებისაგან გამარჯნისფერებულ ტევრში ვაგროვებდი სულის ყვავილებს, მე ვიზრდებოდი დაუნდობელი სიჯიუტით ხარის მსგავსად, სიმსუბუქით როგორც ღობეს მიტმასნილი იასამანი და ახლა:
მიყვარს: ფიქრი და ოჯახი;
ვფიქრობ: უკვდავებაზე;
კმაყოფილი ვარ: საკუთარი თავისუფლებით;
მენატრება: ფრთები;
შემიძლია: ყველაფერი, რაც ადამიანს ახასიათებს-ცუდიც და კარგიც;
არ შემიძლია: უხმაუროდ სიცოცხლე;
მეშინია: ადამიანების უგუნურობის;
ვმეგობრობ: სევდასთან;
ვეძებ: სრულყოფილს- არსრულყოფილებაშიც;
ღირსი ვარ: ერთგულების;
ვკარგავ: მეგობრებსა და წლებს;
ვემტერები: უწესრიგობას სულსა და სახლში;
მაინტერესებს: რისთვის მოდის ადამიანი ამ ქვეყნად?!
მახსოვს: გასრესილი ბარტყი ხის ქვეშ;
მრცხვენია: შიშის;
მწამს: უფალი;
მიკვირს: თავხედობა;
მიხარია: დღის გათენება;
ვჭორაობ: ყველაფერზე;
ვდარდობ: გარდაცვლილ მამასა და ძმას;
ვამაყობ: წინაპრებით;
ვეფერები: ნიჭსა და შვილს;
მესიზმრება: ღმერთიც და სატანაც;
ვეწევი: ქველმოქმედებასა და ჭაპანს;
მწყინს: უმადურობა;
ვხარჯავ: ენერგიასა და ფულს გაუთვალისწინებლად;
ვღალატობ: ხანდახან საკუთარ თავსაც;
ვუსმენ: მსოფლიოს ხმას;
ვკითხულობ: ფილოსოფოსებსა და დედაჩემის ამბავს;
ვამზადებ: საკუთარ თავს სიკვდილთან შესახვედრად;
ვცხოვრობ: ისტერიულად შეშლილ სამყაროში და ოთხ ოთახიან ჩიხურ ბინაში;
ვყვირი: ”გიყვარდეთ, სიყვარული!”
ვთამაშობ: ყოველდღე;
ვეთაყვანები: წესრიგს სამყაროში;
ვიტყუები: რომ არა ვიტყუები;
ვეჭვიანობ: საკუთარ თავზე;
ვიზიდავ: მტრებსა და უიღბლოებს;
ვილამაზებ: სულს, როგორც შემიძლია.
წერტილი
რა ადვილია, ასე უბრალოდ ადგე, ჩაიცვა, გაიხურო კარები
და სახლში დატოვო სიცარიელე,
სახლში, სადაც ყველაფერი შენ გეკუთვნის სიტყვიდან-
ჩემს სუნთქვამდე დამთავრებული.
ალბათ, რა მარტივია დატოვო სახლი, მაშინ როცა მის ოთახებში
ჩვენი ყოველი ღამის ფერადი სიზმარია გამოფენილი
და სახლი, სადაც ყველაფერი ისე ძველია,
როგორც სიბრძნე და მოურჩენელ ჭრილობათა ისტორია.
რა იოლია დატოვო სახლი, სადაც კედლებსაც კი ეშინიათ მარტოობის
და სადაც ახლა, დღეზე უფრო ათჯერ მეტი ღამე შემოდის . . .
მე კი აქ ვრჩები-სახლში, სახლში, საიდანაც ასე ადვილია წასვლა და
ჩვენი ცხოვრების წიგნიდან შენს კუთვნილ ფურცელებს ვანადგურებ,
რომ როგორმე შენგან გაჩენილი სიყვარულის სახადი მოვიხადო . . .
ჰო, ალბათ, ძალიან იოლია ადგე,
გაიხურო კარები და დატოვო სიმარტოვე,
როგორც ფურცელზე დასმული ბოლო წერტილი,
რომლის იქეთ, აღარფერი გრძელდება.
ჩემი მეგობარი
ჩემი მეგობარი გოგონა შეშლილია.
ბავშვობიდან მოყოლებული
გაცრეცილი ჯინსებით,
დადის და აპრილებს აგროვებს.
ხადახან, როცა ცაზე ღრუბლები გამოჩნდებიან,
თავისი უცნაური სიტყვებით
მზეს შეულოცავს ხოლმე და
ღრუბლებიც ქრებიან.
სულ ბორგავს, სულ ტკივილს ებრძვის.
ვნების კვირაში თივას სწვავს,
რომ მასავით შეშლილი მოჩვენებები,
თავისი უჩვეულო სიზმრებიდან განდევნოს.
ჩემი მეგობარი ხშირად აკვირდება პატარა გოგონებს,
რომლებიც ქალაქის გარეუბნაში ჩუმად ეწევიან თამბაქოს
და იცინიან მუდამ იმაზე, რასც სრულებით არ არის სასაცილო.
მას არ უყვარს ეს სულელი გოგონები,
რომლებმაც ჯერ არ იციან რომ დაისჯებიან,
რადგან არაფერს სწავლობენ დედების მაგალითზე
და რომლებიც ცხოვრებასაც ისე ექცევიან, როგორც
ფეიერვერკების ღამით, ბავშვები ასანთს.
ჩემმა მეგობარმა არ იცის, რა გრძელი გზაა შემოდგომიდან ზაფხულამდე,
რომ შხაპუნა წვიმასაც კი შეუძლია ტალახად ქცევა
და მერე ის მაინც დგება, იცვამს თეთრ კაბას,
რომ ცოტათი მაინც დაფაროს ცაზე მოსვრილი მთვარის
შავი ლაქები.
ჩემი მეგობარი არ არის ნამდვილი, უფრო რეალური,
ისე, როგორც ხშირად მხოლოს სიტყვებად დარჩენილი საუბარი,
ამიტომ მგონია, რომ უკან ამოზრდილ ფრთებს მალავს,
რომ ადამიანები მისმა სიწმინდემ არ შეაშფოთოს.
ჩემი შეშლილი მეგობარი უბადლო მხატვარიცაა,
მხოლოდ მას შეუძლია აღწეროს თავისი მეგობრის, (ანუ ჩემი) ზერთული ბიოგრაფია
გაზაფხულიდან- ზამთრამდე, თავისი ყველა ნიუანსით.
მე მხიბლავს მისი ეს საოცარო შეშლილობა,
რომელსაც არაფერი აქვს საერთო ადამიანთა დეტერმინაციულ საკითხებთან . . .
ჩემგან კი, ესაა ყველაფერი მასზე,
ის, რაც შეუძლია მეგობარმა, მეგობარზე სიტყვებით დატოვოს.
* * *
იყავით ჩემში, ჩემამდე და, და კიდევ შემდეგ,
(თითქოს სიცოცხლის მოელვარე სხივებით მწერდით)
და იწყებოდა დილა თქვენი უცხო სიმშვიდით,
ჩურჩულით, სუნთქვით, აღმაფრენით, მაღალი მკერდით.
წლები გავიდნენ, ქალბატონო, რა გაეწყობა,
ცვდება გრძნობები, ფერს იცვლიან თმებიც -გიშერის,
ჩვენ მოგვეახლა სიმარტოვე ფოთოლცვენისა
და სამწუხაროდ, გაზაფხულიც ვეღარ გვიშველის.
ახლა დიდ სახლში სიმყუდროვე გამეფებულა,
შავ როიალზე ძველებურად ღვივის ტიტები
და ფაიფურის შირმებიან, უძველეს ლარნაკს,
ისევ ატყვია სითბოდ თქვენი ბროლის თითები.
დაგვცვივდა ფრთები, სიყმაწვილემ კარი გახურა,
დრომ უბოდიშოდ ამოქოლა ხსოვნა ლოდებით
და ჩემს მოქანცულ და საშინლად დაღლილ თვალებში,
თითქოს ცრემლივით წვეთ- წვეთობით უხმოდ გროვდებით.
ხედავთ, მოცვივა ფანტელები, თეთრდება ქუჩა,
(და გვახსენდება რომ სურვილებს ზეცად მივყავდით),
ჩურჩულით, სუნთქვით, აღმაფრენით, თრთოლვით, სინაზით-
ო, მშვენიერო ქალბატონო, მე, თქვენ, მიყვარდით! . . .
თქვენა ხართ ჩემში, ჩემამდე და, და კიდევ შემდეგ . . .
Delete
ახლა ვზივარ და
ჩემს ცხოვრებას ვაკოპირებ,
რომ ორიგინალის ასლში, ქვემოდან-ზემოთ,
წავშალო დღეები, რომლებმაც ტკივილი მომაყენეს,
რომლებმაც მასწავლეს,
როგორ არ უნდა მიყვარდეს ერთგულება და თავდადება,
რადგან ძვირფასი- ძალზე მძიმეა და ხანდახან აუტანელიც.
ვმოგზაურობ სტრიქონთა შორის:
ახლო წარსული და შორეულიც,
სადაც მტრები მუდამ მხრავდნენ და ისევ მხრავენ
საკუთარ დროში,
საკუთრ აზრსა და საკუთარ შიშში
და სადაც ყველამ მიმატოვა მხოლოდ იმისათვის,
რომ მათ არ ვგავარ.
წინა სტრიქონზე კი,
მოგონებებმა ბავშვობაში გადამახედეს:
აქ, ყველაფერი იოლია, (კორექტურა თითქმის ნულია),
უბრალოდ, ერთი სასაცილო ბავშვი ვარ,
ვარდისფერი სათვალეებითა და ფუშფუშა კაბით,
რა მიამიტი ღიმილი მაქვს, ამ უზადო და ერთადერთ დროში,
სადაც ალბათ, არც არსებობს უნდობლობის განზომილება.
ავდივარ ზემოთб
აქაც ვერაფერს ჩავასწორებ, წინასწარ ვიცი,
რადგან ვიღაცამ მოისურვა და დამხატა უიღბლო ქალად,
ქალად, რომელმაც საკუთრი მარტოობა გამოიგონა
და ყველაფერი შესწირა სიტყვებს,
სიტყვებს, რომლებმაც ცხოვრების მსგავსად
არ იციან ერთგულება და არც დანდობა,
სიტყვებს, რომლებსაც შეუძლიათ
დაგამსხვრიონ ციდან- მიწამდე . . .
ჰოდა, ასეა,
ვზივარ ახლა და ვშლი ყველა ნდობას
და ყველა სიტყვას,
სიცოცხლის დროში, შეცდომებად რომ გამეპარა.
ჩვენ ხომ თითქმის ყველაფრის გა(მო)სწორება შეგვიძლია . . .
საკუთარი სინდისის გარდა.
----------
Delete –(ინგლ.) „წაშლა“
იობი
ჩემი სალამი მოღლილ სახეებს
ნაგრიგალევს და ნაიარქმნილებს,
სალამი ერთგულთ და მოღალატეთ,
ჩემი მოკითხვა, მხდლებსა და გმირებს.
სალამი მასაც, ვინც მოახერხა
და გამოფხიზლდა მრუმე სევდიდან,
იმასაც, ვინაც დამალა სითბო
და ამომგლიჯა გული მკერდიდან.
ჩემი სალამი, დაშვებულ დროშით
ვინც მხოლოდ მტრების ილოცა ნიშზე,
სალამი მასაც, ვინც დროსთან მოკვდა,
და აღმოცენდა საკუთარ შიშზე . . .
სალამი აზრში დაცემულ სიტყვას,
მხოლოდ სიძულვილს რომ მოიმეტებს . . .
სულში ტანჯვისგან გადამსხვრეული,
ვდგავარ იობი, ცის მოიმედედ.
ჩვიდმეტი
მე და შენ, პატარა ქვეყნის შვილები ვართ, აბაი.
ღმერთისა და კაცისგან მიტოვებული ქვეყნების შვილები.
სულს ვღაფავთ გაცემისაგან, ღალატისაგან, დაცემისაგან,
შიმშილისგანაც კი,
თუმცა მუხლები გვაქვს გადაყვლეფილი
ლოცვისა და შენდობისაგან.
შენი ღმერთი და ჩემი ღმერთი, მაინც ერთი ღმერთია, აბაი!
შენ ახლა დააგებ ფარდაგს
და მინარეთიდან მოტანილი მუეძინის კივილზე,
მაინც ილოცებ ხუთ ნამაზს, მიმტოვებელი ღმერთის წინაშე.
მერე დეტონატორით,
ასე რომ გწყვეტს წელს მისი სიმძიმე,
გაეშურები ურჩხულთან საბრძოლველად,
რომელმაც ჩემი არ იყოს, წაგართვა ღმერთი,
იმედი, დედა და შენი მიწის ცხელი კალთები.
ისინი მოდიოდნენ და მოდიან შენს და ჩემს მიწაზე,
ხან კომუნიზმის, ხანაც დემოკრატიის სახელით
და მხოლოდ სიკვდილი და შიმშილი მოაქვთ.
აბაი, შენ ახლა მხოლოდ 17 წლის ხარ და
ღმერთიდან ახლად გამოსული,
ისევ ღმერთში ბრუნდები.
მე კი, მე რა ვქნა?!
ღმერთს ვუხმობ,
კაცს ვუხმობ,
საშველს დავეძებ . . .
არსაიდან!
მაინც მენანები, აბაი!
მაინც გევედრები, აბაი!
ნუ იზამ ამას, აბაი!
მხოლოდ 17 გაზაფხული ნახე,
ჯერ ნუ დაბრუნდები ღმერთში,
წინ დიდი დრო გაქვს, აბაი!
მე კი, მე რა ვქნა, უკვე დროულმა,
რომ ვერაფრით ვბრუნდები ღმერთში?!
აბაი!!!
ათასწლეულში ხეტიალი შვილთან ერთად
( სანდროს)
მომიჯექ ახლოს,
დაივიწყე კომპიუტერის თავაწყვეტილი თამაშები,
სადაც ვირტუალურ გარემოში თავს ისე გრძნობ,
როგორც თევზი თავს- წყლაში.
აქ, ამ საოცარ, მატყუარა საცხოვრისში,
ყველაფერი ისე ლამაზია, როგორც ზღაპარში
და შენს თაობას აღარ უნდა ამ სამყაროდან გარეთ გამოსვლა.
ხანდახან დიდი სურვილი მაქვს,
მაგ ყუთს, შენს ყურადღებასა და სიყვარულს ასე რომ მართმევს,
ხელი დავავლო და მეოთხე სართულიდან გადავუძახო.
მერე მე, შენ ჩაგკიდებ ხელს და მოგატარებ მთელს დუნიას,
უფრო კი მაშინ, როცა გაზაფხული გაიკვირტება,
ნაირფერად აყვავდებიან ტყემლისა და ატმის ხეები
და იხუვლებს წყლებით სავსე, ჩქარი რიონი,
აელვარდება მწვანეყვავილა
და იბღავლებს ფურ-ირემი საღორიის უღრან ტყეებში,
სადაც ჯარი გვირილების უსასრულოდ წამომართულა.
მე, შენ, გაჩვენებ,
სათაფლიაზე შემორჩენილ დინოზავრთა დიდ ნაფეხურებს
და ულამაზეს, საოცარ მღვიმეს,
საუკუნეთა საიდუმლოს რომ ინახავს
უხსოვარ დროში განძთა დამცველ რაინდთა მსგავსად.
აქ შენ შეიგრძნობ,
შენი ქვეყნის იდუმალი ისტორიის მძაფრ სურნელებას და
გაოცდები.
მერე ფეხით შევუყვებით წყალლწითელის ამწვანებულ, ლამაზ ხეობას,
საიდანაც კავკასიის მოსარკული მწვერვალები ისე ახლოს სჩანს,
თითქოს, აგე . . . ხელით მივწვდიო-გაიფიქრებ.
ამ ხანგრძლივ აღმართს მოვუნდებით ძალიან დიდხანს,
დავიღლებით, დავიქანცებით, მაგრამ მაინც ჯიუტად წავალთ წინ,
დასახული მიზნისაკენ, გულანთებულნი,
რადგან სულ მაღლა,
სადაც თითქოს ცა და მიწა ერთურთს შერწყმია,
საუკუნეთა დამაძლეველი, წარსულისა და მომავლის მცველი,
დაგვიხვდება ჩვენი დიდი მემატიანე-
ბებერი და ბრძენი გელათი.
მე ნაბიჯ-ნაბიჯ მოგატარებ ტაძრის ყველა კედელს და დარბაზს,
მოგიყვები, დავით მეფე და ოსტატები
როგორ აგებდნენ ამ საოცარ და ნაფიტ კედლებს ისე ისე მკვიდრად,
რომ დღესაც გვეგრძნო, ეს უსაზღვრო დიდებულება.
და მერე, როცა ზღაპრულ გელათს კუნჭულ-კუნჭულ ისევ დავივლით
და სამრეკლოს სანათებში მწუხრი ჩადგება,
ღამის ჩრდილებს კი შეაწუხებთ ფიქრი წარსულზე,
ჩვენ, შეგვაშფოთებს ათასწლეულის მზერა ირიბი
და დედამიწის მტვრიან კიჩოზე მიჟანგულ აჩრდილს,
საქართველოს უკვდავებას, სანთელებს დავუნთებთ. . .
ვბრუნდებოთ სახლში.
ხმამყვირალა სამყაროში,
ამ ერთადერთ მყუდრო კუნძულზე,
ამ საღამოს, შენ ვირტუალურ სამყაროში აღარ შედიხარ,
და გათენებას ელოდები, როგორც სასწაულს.
დავემგვანები მე ყველაზე ბედნიერ მშობელს,
მოგართმევ ჩაის,
და ჩემი ხელით მოგაცმევ ქურთუკს,
რადგან მე ვიცი, მაისის დილის მსუბუქი სუსხი, ზემოთ- „გორაზე“.
დილით, რიჟრაჟზე, ჩვენ ავუყვებით ხავსიანი კიბეების ბევრ საფეხურებს
და როგორც ვარდი, ხელისგულზე გადაშლილი,
მოგვანათებს ნამჯისფერი შუბლი ბაგრატის,
სადაც ხასხასა ბალახებში ისტორია წამოწოლილა
და ნამზეურევ მუხის ტოტზე ქანაობს შაშვი.
მე კვლავ გიამბობ, როგორ არის სისხლით სავსე ყოველი გოჯი,
ჩვენი მამულის, ჩვენი მიწის, ჩვენი საფლავის,
რომ საქართველო არის ყველგან, უბრალო ლოდშიც,
სიმღერებშიც და ჩვენს კვნესაშიც,
არის ზღაპრებში, ლეგენდებში და მირაჟებში,
ის არის ყველგან, გარდასულშიც, მყოფაადშიც და მომავალშიც . . .
ღვინობისთვეში ჩვენ წავალთ სოფლად
და დარჩენილი აგვისტოს სითბოს ავაგუზგუზებთ ძველ ბუხარში,
სადაც ახლა, როგორც წლების წინ, მიმჯდარა ფისო
და მოგონებებს კვლავ ისევ სურნელი ასდით,
ვინ ნაკვერჩხლებზე შესაწვავად დაყრილ ჭყინტ სიმინდს.
მერე ველური ვარდით შეფენილ ჭურისთავზე,
მწარე კვახის გრძელ ორშიმოთი,
შენ ამოიღებ ქარვისფერ ღვინოს
და ისწავლი ბაბუისგან საქართველოს სადღეგრძელოს და ერთგულებას,
მამისაგან კაცურ- კაცობას და მტრისაგან მუდმივ სიფხიზლეს,
რომ შენი ქვეყნის მეციხოვნეს არ ჩაგთვლიმოს, არ ჩაგეძინოს! . . .
მანამდე კი, დამადე თავი და როგორც მაშინ,
როცა ჩემი ზღაპრის გარეშე არასდროს დაწვებოდი,
მშვიდად იძინე,
რადგან ისე სანეტაროდ ხარ დაღლილი
შენი ქვეყნის დიდი წარსულით და სიყვარულით. . .
ჩვენ ხომ სახლში ვართ, ხმაყვირალა სამყაროში, ამ ერთადერთ მყუდრო კუნძულზე.
მეუღლეს
ღვთის ნებით, მგონი ერთად ვბერდებით,
ცხოვრების ქარი გვისერავს ღაწვებს
და მხრებზე, შენი მკლავების სითბო,
ჩვენს მოგონებებს, გემივით არწევს.
შუადღის პირი მომდგარა კართან,
(დრო იყო, როცა წლებს არ ვითვლიდით)
და იფანტება ახლა დღეები,
ბაბუაწვერას სუსტი ფიფქივით.
მეხვევა ყელზე შენი ღიმილი,
(თითქოს სიცოცხლე, სიკვდილად მმართებს),
ვინახავ სულის სალარნაკეში,
შენგან არასდროს მორთმეულ ვარდებს.
მოვა დრო- ჟამი, დაუნდობელი,
ნაფეხურებს კვლავ აკრიფავს გზიდან . . .
და ჩვენი სულის ჩუმი ნათელი,
გამოანათებს სხივივით, მზიდან . . .
შენ ხარ მანძილი მიწიდან - ცამდე,
(მხოლოდ სიტყვით რომ არ ბევრდებოდი) . . .
არჩევანი რომ მომეცეს ისევ,
მე, მაინც შენთან დავბერდებოდი!
მომილოცეთ, დაბადების დღე!
დღეს, ჩემი დაბადების დღეა. სტუმრებიც მობრძანდით, სხვადასხვა აზრის, გულისა და ასაკის. სანამ საზეიმო ცერემონიალს დავიწყებდეთ, მაქვს პატივი და სურვილიც, გაგიმხილოთ ჩემი ამქვეყნად მოვლინების პატარა ისტორია: მე, დავიბადე ოქტომბრის თვეში და ხარის წელში. დიახ, ოქტომბრის გაცრეცილ მზესა და მოღლილი წვიმის ცივ სირბილეში. სამყაროში გაღვიძებიული, სიმარტოვეში ვსწავლობდი იმედს, ერთგულებას, სასოწარკვეთას. დავიბადე და ჩემი ბედი გადმოეკიდა ცას წვიმის წვეთივით, რომელსაც ისე მწყუროდა მაღლა, მაგრამ მიწა-ჩემი ავი დედინაცვალი, მე, მაშორებდა ხელებით ზეცას და სკნელსა და ზესკნელს შორის ობლად გახიდულს, როგორც დაჭრილი ფრინველის ფრთებს, მასავსავებდნენ კოსმიური მძაფრი ქარები. მთელი სიცოცხლე ვეძებდი იმედს და ვკვნესოდი, როგორც მიტოვებული სახლის სიჩუმე. . . მე, დავიტირე თავი ჩემი, მაშინ, როცა უღვრთოდ დავეცი და მაშინაც, როცა დიადი მადლით, მე, ავმაღლდი საკუთარ თავზე . . . და ახლა თქვენ, ჩემო უცოდველად მონათლულო სტუმრებო, ასე რომ შეაჩვიეთ ხელები უფალს, ყალბი ჯვრისსახვით +, მომილოცეთ ეს ოხერი დაბადების დღე, ჩამაქრობინეთ ტორტზე ფერადი პარაფინის სანთლები, რათა უჩვეულო სურვილი ჩავიფიქრო, რომ: „არასდროს სამყაროში აღარ მოვიდე!!! "
ნატვრის ხე
ფხიზელი სურვილი. ხმაურის სიჩუმე.
სიცოცხლით დაცლილი დრონი და.
კალენდრის ჩასაცლელ ფურცლებზე
უშენო დღეების ქრონიკა . . .
აქ ტრიალ მინდორზე, სასწაულს დავეძებ
სუნთქვაშეკრული და წამიც ჩაღამდა.
თითების კანკალით ოცნებებს ვალაგებ,
გრძნეულ ხეს ნაჭრებით სურვილებს ვაბამ და
ვლოცულობ: “ მალიხე . . . სალიხე . . . ალიხე !!!. . .“
ფხიზელი სურვილი. ხმაურის სიჩუმე.
სიცოცხლით დაცლილი დრონი და.
კალენდრის ჩასაცლელ ფურცლებზე
უშენო დღეების ქრონიკა . . .
ავტოპორტრეტი
ამინდი მარტის. არაფერი დღეს შენზე მეტი.
ხმაურობს წვიმა და სიჩუმე გააქვს სულიდან.
მტერს რო ჰგონია, ჩაგიტანეს დარდის მეწყრებმა,
სიცოცხლეს სწავლობ და იწყები დასასრულიდან.
* * *
როგორ დაილიე დედაჩემო,
რა სიფრიფანა გაგიხდა სახე, ქრისტეს ყვავილივით,
როგორ დაგისუსტდნენ ისედაც თხელი თითები,
როგორ ჩაგიქრნენ თვალებში მოკიაფე ვარსკვლავები,
როგორც გარიჟრაჟზე გამკრთალი, ღამეული ნათებები . . .
ყოველწამს, როგორ მარტო ხარ ღმერთთან და
ქვეყანასთან, პირნათელი მოსაუბრე,
რადგან ყველაფერი მიეცი წუთისოფელს:
შვილები, სიხარული, ტკივილები და აღმაფრენა,
ყველაფერი ცალ- ცალკე და ყველაფერი ერთად, ამავდროულად-
-როგორც ჯილდოდ და როგორც სასჯელად.
ახლა კი, დაფარფატებ დიდ სახლეულში,
ბაღის დუმილსა და სიგრილეში შერეული იდუმალების მსგავსად.
ჩვენ კი . . . .
ჩვენ კი, უმადური შვილები,
რომლებსაც მუდამ სადღაც მიგვეჩქარება
და რომლებსაც მგონი დედ-მამის სახელიც კი გადაგვავიწყდა,
გავიხურავთ კარებს და დავხეტიალებთ ცხოვრებაში,
როგორც უდაბნოში გზააბნეული მოგვები,
დღენიადაგ საკუთარ ღმერთებს რომ დაეძებენ სამყაროში.
შენ მაინც იცდი, იცდი მოთმინებით,
წიფლის ჯოხზე ხელდაყრდნობილი
და შვილებისთვის გადანახულ,
როგორც შიშნარევ, დამალულ ღიმილს,
ჩვენს წილ ღმერთებს გულით გვინახავ . . .
ხოლო, როცა ავი კითხვა სულს დაგიკაწრავს: „დაბრუნდებიან?!“-
- ამბობ: „ უცილობლად დაბრუნდებიან,,
განა, ფრინველი თავის ბუდეს არ სძებნის ხოლმე,
ცხოველი - ბუნაგს, მდინარე - კალაპოტს?!
შვილებიც ასე ბრუნდებიან დედ-მამის სახლში! . . . “
და ჩვენც ვბრუნდებით, ვინც სიცოცხლეს
და სიკვდილსაც გადავურჩით, ამავდროულად.
მაშინ კი, როგორ გიბრწყინავენ
ღაწვებსა და შუბლზე ნაოჭებიც კი,
როგორც მშვენიერება, რომლებსაც უნდათ,
მიუწვდომელი მოვლენების
წვრილმანები მოგვითხრონ შენზე . . .
როგორ დაილიე დედაჩემო,
რა სიფრიფანა გაგიხდა სახე, ქრისტეს ყვავილივით.
მომიყევი მარტოობა
. . . მოდი და მიამბე,
როგორ გადაიტანე ბძოლა სიმარტოვეში, რომელსაც არ ქონდა იმედის არცერთი ფანჯარა;
მომიყევი,
უმწეოდ დარჩენილი, როგორ ოცნებობდი ყველაფერ იმაზეც კი, რაც შენში არასდროს იწვევდა განსაკუთრებულ ემოციასა და აღფრთოვანებას;
მესაუბრე,
როგორ გენატრებოდი და თან როგორ გეშინოდა საკუთარი თვალების, რომლებიც იცოდი, ოდესმე მაინც გაგთქვამდენენ;
მიამბე,
როგორ დაქვავდნენ მომლოდინე, გაშლილი ხელები, ხოლო დაღლილი ძვლები ისე გიჭრიალებდნენ, როგორც ქარბუქში, მიტოვებულ სახლში, შემთხვევითი ღიად დარჩენილი მძიმე კარები;
მომიყევი,
როგორ იქეცი საყოველთაო პრობლემად საკუთარი თავისთვის, რომელსაც არასდროს ჰქონდა გამბედაობა სიმართლე დაენახა თავისი ძლევამოსილი სისასტიკით;
მესაუბრე,
როგორ თანდათან კვდებოდი საკუთარ თავში . . . სიცოცხლემდე, რადგან ყოველთვის, დაბადებამდე მთავრდებოდი . . . .
მოდი და მომიყევი მარტოობა!
პოეტი
დროსა და ფიქრში სიმეტრიულ ნაბიჯთა წყება,
ნოემბრის სუსხი, დატენილი ქარების დენთით.
გაუსაძლისი ყოფიერის მითი და ნება,
გულის სიღრმეში საყვედური კაცის და ღმერთის.
გამონასკვულა ყელზე თოკი- გაცოფებს ფიქრი
და დაღარული ხელისგულის გაშინებს ხაო,
ჯანყდები ლექსით, სიმარტოვის ველიდან მიჰქრი
და აღმოჩენილ ახალ რითმის მუსიკით ხარობ.
ღამით, როდესაც დაქანცული სულის საოხედ,
დაალბობს ბალიშს, მწუხარების ნაკადი ცრემლთა,
ვარსკვლავთა შორის გადაქექავ ნანატრ სამოთხეს
და შენს გალეულ, მოცახცახე ოცნებას ხედავ.
ახლაც ქარია და მიწაზე კვლავ ბორკილს ათრევ,
ცამდე შორია, ამ სიშორეს მოთმენით უმზერ
და უძლურების აჩინჩხლული სევდის კასკადი,
ვით მიცვალებულს, ყვავილივით გაყრია გულზე.
აკრძალული თამაში
ჩემო ბატონო, გევედრებით, ნუ დადებთ ყურმილს,
( ნუთუ ვერ ხედავთ, გარეთ ისევ ცივი ქარია),
თუკი გიყვარვართ, რატომ ირჩევთ საშინელ დუმილს,
ცუდად თამაშობთ, ჩემი ტანჯვა რომ გიხარიათ.
ისევ მოიქცნენ ღამეები დროთა შრიალით,
მიწყდება სიტყვა, შრება ცრემლი თვალში დამწყდარი,
წამოხვეტს ქუჩას ნოემბერი ფოთლის რიალით–
ჩემი ერთგული მეგობარი, თქვენზე გამწყრალი . . .
რატომ მიყვარდით, რისთვის ვევნე, უკვე არ ვიცი,
მოგონებებიც ღამეული მგონი იძინებს,
დე, ხელუხლებლად დაიმარხოს, ისიც განძივით,
გადავაფრებ მეც თქვენსავით, გულის სიცივეს.
აღარ მიყვარხართ, ვეღარ მომკლავს თქვენი დუმილი,
(მიჩვეული ხართ, ტკივილებთან მარტო დამტოვოთ),
თქვენ შეგიძლიათ, არ აიღოთ სულაც ყურმილი,
მორჩა თამაში! მე გავდივარ, ჩემო ბატონო!
გზავნილი
შიშველ ტოტებში მწუხრმა ისევ გასუდრა ღამე.
ვიცი, გინდოდა მოგეწერა ამბები შენზე.
მწერ. ყველა სიტყვას აყურადებ ისეთი შიშით,
ვით უკანასკნელ, ჩამოსაგდებ ხმელ ფოთოლს ხეზე.
მიამბობ, როგორ გენატრები ოცნებით დაღლილს,
რომ უძილობით ხშირად ბრუნავ სხვადასხვა გვერდზე,
როგორ ასველებ ღამღამობით ცრემლებით ბალიშს,
როგორ გაკლია ჩემი თმების სურნელი მკერდზე.
მახსენებ ისევ, რომ სიცოცხლის გადის ზაფხული,
(შემოდგომაზე, მეც ხომ ვიცი, ქარები ავობს),
რომ კვდება გრძნობაც, იცრიცება და კარგავს ძალას,
ვით განწირული, დასაძირად უფსკერო ჭაობს.
მწერ ისევ, როგორ იშლებოდი ჭკუიდან თითქოს,
რომ მოლოდინით ვერ უძლებდი წუთებს, საათებს
და რომ ცხოვრება ჩემს გარეშე კვლავ კარგავს ფერებს,
რომ უჩემობის სატკივარი, უფრსკულს აავსებს. . . .
შიშველ ტოტებში მწუხრმა ისევ გასუდრა ღამე,
ცამ ვარსკვლავები ამოყარა სამყაროს სხვენზე . . .
გწერ. ყველა სიტყვას ვაყურადებ ისეთი შიშით,
ვით უკანასკნელ, ჩამოსაგდებ ხმელ ფოთოლს ხეზე.
* * *
ხომ შეიძლება წახვიდე ჩემგან,
და მომიგონო, როგორც წაგებული ომი,
სადაც სიყვარული ნაალაფარივით წაიღეს გამარჯვებულებმა.
ხომ შეიძლება
მდინარეებმაც აღმა დაიწყონ დინება შენი დაუბადებელი სურვილებივით,
ან შენს ქარიან, უმიწო აივანზე, თეთრი ქრიზანთემები ამოყვავილდნენ.
ხომ შეიძლება
შეიყვარო მაწანწალა ძაღლების გუნდიც ან
ღამის ქალაქის მღვრიე თვალებში დაინახო უსიხარულო დღის სინანული.
ხომ შეიძლება
რომ მაისის ამომსკდარ ძარღვშიც გაიკვირტოს გაზაფხულის სასოწარკვეთა.
ხომ შეიძლება
შენგან უცებ წავიდეს ყველა
ან არსად იდგე, რადგან შენგან გავიდა მიწაც.
ხომ შეიძლება დაიცალო, სხეულით, სულით,
ან უფრო მეტიც, საკუთარ თავში გარდაიცვალო .
ხომ შეიძლება . . .
ქალბატონო!
ო, ქალბატონო!
ო, ქალბატონო, ხომ არ ფიქრობთ დეკემბრის ღამეს,
თითქოს შემთხვევით ამოვყევი ქუჩას თოვლიანს,
ნუთუ ვერ გრძნობდით, რომ არასდროს შეგთხოვდით რამეს,
თქვენ კი გგონიათ,
ქალბატონო, თქვენ კი გგონიათ,
რომ იმ ღამეში, როცა ფიფქი ხატავდა არეს
და შეჭირხლული ჩემი სუნთქვა ცამდე ატანდა,
რომ მე შემეძლო მარტოდ მარტოდ ყინვიან ღამეს,
ამ დარჩენილი ტკივილების მშვიდად ატანა.
ან იქნებ ფიქრობთ, გადავწყვიტე თავი შეგწიროთ
და სულის მჭიდში მოვიტოვე ის ერთი სუნთქვა,
დიახ, მზად ვიყავ მეერთგულა, თავგანწირვამდეც,
მაგრამ თქვენ მუდამ სხვა გიყვარდათ, გხიბლავდათ სულ სხვა.
იცით, რას ნიშნავს უმწეობა, როცა ღამეა?! . . .
თუმცა ქრებიან იარები, თქვენც განელდებით,
მეც დავბრუნდები სახლში, სადაც მუდამ მელიან,
ჩემი ერთგული, უტყვი, მაგრამ თბილი კედლები.
ო, ქაბატონო, ხომ არ ეჭვობთ, ანდა გგონიათ,
რომ ბოლო სუნთქვა მოვიტოვე სულის მჭიდეში,
აჰა, დასრულდა ეს მირაჟი და ააგონიაც
და ახლა უკვე აღარ მსურხართ, აღარც მჭირდებით. . .
ო, ქალბატონო, ხომ არ ფიქრობთ დეკემბრის ღამეს,
თითქოს შემთხვევით ვაცრემლებდი ქუჩას თოვლიანს. . .
* * *
იყავით ჩემში, ჩემამდე და, და კიდევ შემდეგ,
(თითქოს სიცოცხლის მოელვარე სხივებით მწერდით)
და იწყებოდა დილა თქვენი უცხო სიმშვიდით,
ჩურჩულით, სუნთქვით, აღმაფრენით, მაღალი მკერდით.
წლები გავიდნენ, ქალბატონო, რა გაეწყობა,
ცვდება გრძნობები, ფერს იცვლიან თმებიც -გიშერის,
ჩვენ მოგვეახლა სიმარტოვე ფოთოლცვენისა
და სამწუხაროდ, გაზაფხულიც ვეღარ გვიშველის.
ახლა დიდ სახლში სიმყუდროვე გამეფებულა,
შავ როიალზე ძველებურად ღვივის ტიტები
და ფაიფურის შირმებიან, უძველეს ლარნაკს,
ისევ ატყვია სითბოდ თქვენი ბროლის თითები.
დაგვცვივდა ფრთები, სიყმაწვილემ კარი გახურა,
დრომ უბოდიშოდ ამოქოლა ხსოვნა ლოდებით
და ჩემს მოქანცულ და საშინლად დაღლილ თვალებში,
თითქოს ცრემლივით წვეთ- წვეთობით უხმოდ გროვდებით.
ხედავთ, მოცვივა ფანტელები, თეთრდება ქუჩა,
(და გვახსენდება რომ სურვილებს ზეცად მივყავდით),
ჩურჩულით, სუნთქვით, აღმაფრენით, თრთოლვით, სინაზით-
ო, მშვენიერო ქალბატონო, მე, თქვენ, მიყვარდით! . . .
თქვენა ხართ ჩემში, ჩემამდე და, და კიდევ შემდეგ . . .
ახალი სტატიები
ახალი ნომერი
პირადი კაბინეტი
სხვადასხვა