ჩვენს შესახებ
პოპულარული
სტატიების არქივი
გამოკითხვები
რა ტიპის სტატიებს ისურვებდით ?
ქეთევან ნათელაძე - ლექსები
მზეო, ამოდი!
ამოდი მზეო, მოაცილე ჩემს გულს შიშები,
შენ იცი, როგორ მაღელვებდა შენი შორეთი,
როგორ ვრისკავდი ზოგჯერ, როცა ჩემში გიშვებდი,
როცა შენს ქვემოთ ვწვებოდი და თვალს გისწორებდი.
ზღვის ფსკერმა შთანთქა ღამეები შენით მწყურვალი,
შენ მზე იყავი და თაფლისფერ სახლში მაცხოვრე,
შენი ნათებით, დაბნელებით და სიმხურვალით,
მე მხოლოდ ერთი სიყვარული დავიმახსოვრე.
ქვიშით გავავსე მარტოობის შავი ღრმულები
მთელი ცხოვრება გაივლიდა ამგვარ ლოდინში,
მე ვიწვოდი და ვბრმავდებოდი შენი ყურებით,
თვალები მაინც არ დავხუჭე და შემოგიშვი.
ვსუნთქავდი ჰაერს შენიცხელი სუნთქვით ალესილს,
ჩემს სიახლოვეს შენ ჩნდებოდი ზოგჯერ სხვა სახით,
მე ვიცოდი, რომ დამფერფლავდა შენი ალერსი,
შენი უნარი დავიწყების და გარდასახვის.
შენ აკრძალული სიყვარულის ყველა სამხილი
იყავი... ჩემთვის ბოლოს წყევლაც და ეშაფოტიც,
მაინც მინდოდა გაგეგონა ჩემი ძახილი
ნელსაცხებლებად გაბნეული - მზეო, ამოდი!
რადგან შენ ჰგავდი დაჟანგული ფრთების აწევას,
მიყვარდა დიდხანს შენი მთები, შენი მიწები,
ამოდი, მზეო, უსურვილო ჩემგან გაქცევა
დაგაგვიანდა, მე შენ ვეღარ დამავიწყდები.
კუდიანების სიმღერა
კუდიანები რომ ვიყავით, ხომ გახსოვს, გოგო?
ელოდებოდნენ სავსე მთვარეს ჩვენი ბაღები,
ჩვენ ცეცხლს ვუნთებდით ტყის ბნელ სულებს და ბნელ სიყვარულს,
გვესმოდა ენა ხეებისა და ბალახების.
გახსოვს? ცა როგორ გაიმჭვარტლა, როგორ გაშავდა,
ტყეც, ვარსკვლავებიც უცხო შიშის გახდა საფარი,
მდინარის პირას სიყვარულის წამალს ვხარშავდით,
და ღრმად მიწაში გულის სწორთა ბედი დავფალით.
იმ ფორიაქის ყრუ ყიჟინა წარსულს მიბარდა,
ცხოვრება ახლა უსიცოცხლო წყლებში გვაგუბებს,
გახსოვს? ვიცნობდით ბედისწერას და ვინც გვიყვარდა,
ისე ძლიერად შევიყვარეთ, კიდეც დავღუპეთ...
და ზოგჯერ ახლაც ღამის ბანგით როცა ვბრუვდებით,
მოგონებები გვედებიან ტანზე ალებად...
ვერც ჩვენს მაგიურ სამყაროში ვეღარ ვბრუნდებით,
ვერც არსებობა ვერ გამოგვდის მოკვდავ ქალებად.
მიგვაქროლებენ ჩვენი სიზმრის ლურჯი რაშები,
იმ დროში, სადაც ენა გვესმის მთების, ლოდების,
სიცოცხლის ცეკვას სადაც ვცეკვავთ ცეცხლის გარშემო
და ველოდებით, ველოდებით, ჰო ველოდებით
მათ, ვინც ტკივილად დაკრისტალდა, ვეღარ მოვიდა,
და ვეღარც მოვა... დრო სიზმარ-ცხადს ერთად ამიწებს,
ჩვენი სიმღერა გადაუვლის მძინარ სამყაროს,
ჩვენგან ნამღერი და მკვდარ გულებს გამოაღვიძებს.
ზოგჯერ ხომ ხდება, როცა წუთს აქვს ფასი სიცოცხლის,
მისი ნათება სიკვდილამდე უნდა ატარო,
კუდიანები რომ ვიყავით, ხომ გახსოვს გოგო?!
ის დრო არაფერს არ შეადარო...
ქვებს მოუყევი
ჰგავს მოჩვენებას ახლა ის წლები,
ბედი არასდროს იყო ურყევი,
წყალს არ მოუყვე შენი სიზმრები,
წყალი საუბრობს - ქვებს მოუყევი.
მდინარეების ზოგჯერ ქარებთან
ისმის ჩურჩული, ნაზი ალერსი,
იბზარებიან ქვები დრო-და-დრო,
მაგრამ მათი ხმა არვის არ ესმის.
დროის უსაზღვროდ მძიმე დინებას,
და მწუხარების თმენას ირჩევენ,
ქვებს მოუყევი, ქვებს ეტკინებათ,
მაგრამ არაფერს არ შეიმჩნევენ.
განაცრისფრდება როცა ცისკარი,
წამის სისწრაფით გავა ცხოვრება,
ვერახდენილი ჩვენი სიზმარი,
ქვებს სამუდამოდ ემახსოვრებათ.
ცა რომ მოიბამს წვიმებს ეჟვნებად,
ღრუბლებს გაივლის ელვა ტივივით,
ქვებს ყვავილებად ამოეშლებათ,
გაუმხელელი ჩვენი ტკივილი.
უკაცრიელ მინდვრებში მარტო
დიდი ხნის წინათ, ღამით, როცაცის ყველა მნათობს,
წაჰკიდებოდა ქარვა - მწიფე ბაღების ფერი,
მე დავიკარგე უკაცრიელ მინდვრებში მარტო,
და შევისუნთქე ვარსკვლავების მსუბუქი მტვერი.
საშინელ ჩრდილებს გადმოფენდნენ ხეები ვიდრე,
როგორც რაიმე ავის მაცნე, კიოდა ჭოტი,
- არ გესმით ჩემი?! - გავძახოდი მთვლემარე მინდვრებს,
და ვაწყდებოდი დუმილს, ღამის საზარელ მოტივს.
მას შემდეგ უკვე ჩავლილია მრავალი წყალი,
დრო მოგონებებს აბუნდოვნებს, ნაცრისფრად ღებავს,
ტყე იზრდებოდა, მისი ორი წითელი თვალი
მომშტერებოდა, არ მაძლევდა გაქცევის ნებას.
მას შემდეგ სხვა ვარ, სხვანაირად მესმის და მჯერა,
და ყოველ ლექსში თითო ღმერთს და სიცოცხლეს ვკარგავ,
მე შევისუნთქე ვარსკვლავების მსუბუქი მტვერი,
და დავსნეულდი, აღარასდროს გავხდები კარგად.
მას შემდეგ, როცა ღამის ნისლში ტყეები ჩანან,
მგონია, ქარი მიპოვნის და ზეცამდე ამწევს,
ეს არის სენი მომაკვდავი, ცას ვხედავ სანამ,
იქამდე ცეცხლის ღმერთს ვუმღერებ, იქამდე დავწერ.
განა არ ჯობდა? კუპრის წვიმად დამშლოდა ჭერი,
ან დავეგესლე მკვდარ ჭაობთა ბინადარ ჰიდრას,
მე შევისუნთქე ყველა შხამზე საშიში მტვერი,
იმ ღამით, როცა ცა ვარსკვლავებს თესავდა მინდვრად.
დიდი ხნის წინათ, ღამით, როცაცის ყველა მნათობს,
წაჰკიდებოდა ქარვა - მწიფე ბაღების ფერი,
მე დავიკარგე უკაცრიელ მინდვრებში მარტო,
და შევისუნთქე ვარსკვლავების მსუბუქი მტვერი.
კედლები
მე მეშინია კედლების,
რომელსაც დიდხანს აშენებდნენ,
რომელიც ისე ააშენეს,
ფანჯრებზე არც კი უფიქრიათ.
დიდი, მაღალი კედლები,
დიდი, წითელი კედლები,
მზეში შემხმარი სისხლით და
ტვინის ცხელი ნარჩენებით.
ხავსმოდებული კედლები,
აქა-იქბზარებშეპარული,
რომელთა უხსოვარობას
გარდაცვლილებიც გაურბიან.
მე მეშინია კედლების,
მოლაპარაკე კედლების,
სმენადქცეული კედლების,
ყველაზე უფრო მეშინია.
მე მეშინია კედლების,
ჩვეულებრივი კედლების,
რომელთაც უნდა შემოსაზღვრონ,
ვინმეს სევდა ან იდილია.
კედლები - მჭრელი საცეცებით,
კედლები, როცა არ გიშვებენ,
მათგან გაქცეულს გაბრუნებენ,
რათა ძილივით შეგიბრუნონ
თავიანთ დამპალ სინესტეში.
მე მეშინია კედლების,
მე მეზიზღება კედლები!
მე დამანგრია კედლებმა,
რომელიც მე ვერ დავანგრიე.
სარკე
ყინულად ქცეულს დრო ადნობს წამებს,
თითქოს სიცოცხლის ჩამქრალა ვნება,
იძინებ გვიან და ყოველ ღამეს
ათასნაირი შიშებით კვებავ.
ვარსკვლავებისკენ ისროდი ანკესს,
უსაგნო დღეებს აგდებდი არად,
სად არის შენი ასი წლის სარკე,
შენ იმ სარკეში იქეცი ქალად.
მზის შუქი ათბობს ნაზამთრალ ახოს,
ზამთრის მზე ფრთებით ყვავებმა ზიდეს,
შენ ცეცხლი იყავ და ცეცხლთან ახლოს
თბებოდნენ კიდეც, იწვოდნენ კიდეც...
სად არის სარკე, შემორჩა ნიშად
მის ალმასს დღენი კენტი და ლუწი,
შენ იმ სარკის წინ დგებოდი შიშვლად,
და საკუთარ თავს სწავლობდი უწინ.
დღეს იმ სარკეში მოწყენა სახლობს,
დარჩა ყოველი შორეულ ამბად,
შენ ცეცხლი იყავ და ცეცხლთან ახლოს,
დიდხანს ვერავინ გაძლებდა ალბათ.
გოგოები წითელ ღვინოს სვამენ
(მეგობარს)
კომშის სურნელმა გამოაყარა სახლის ძველ კედლებს,
მამშვიდებს შენი ნაბიჯების ხმა ამ იატაკზე,
რომლის ჭრიალიც უკვე ნაცნობ მუსიკად იქცა.
მამშვიდებს, ჭიქებს წითელი ღვინით როდესაც ვავსებთ
და ფოთლებს შემოაქვთ თბილი ჟრუანტელი.
რომელიღაც ფრანგული სიმღერის მისამღერიც ასე იწყებოდა -
- Jeveux un verrede vin rouge.
ხომ გვართობდნენ ყურძნის ბაღებში ჩიტების დასაფრთხობად დაყუდებული საფრთხობელები,
ჩვენი კაბები რომ ჩავაცვით და მთელი ის დღე
ფუჭად იქნევდნენ უსიცოცხლოდ დაკიდულ ხელებს -
- ჩიტები ყურძნის მწიფე მარცვლებს შეექცეოდნენ
და პირველად, ვერც კი ამჩნევდნენ საფრთხობელების ხელების ჩრდილებს,
მათ უშნო ჩრდილებს.
ხომ გახსოვს? რა ლამაზები იყვნენ ბაღში საფრთხობელები იმ დღით,
როცა ჩვენი კაბები ეცვათ.
ჩვენ ყოველთვის გოგოები ვიქნებით
და ნაკლებად ვისაუბრებთ ღმერთზე,
ან არასდროს.
აივნის თოკებზე გავფენთ ვარსკვლავებით დამტვერილ საცვლებს,
გაზაფხულზე კომშის სურნელი გამოაყრის სახლის ძველ კედლებს
და მახლობელი სასაფლაოს შეღამებიდან
ჩვენი მკვდარი კავალრები გაიღვიძებენ
და იქნება ვიცეკვოთ კიდეც.
ღამის წვეულებებზე უკრავენ შოპენს.
ჩვენ ყოველთვის გოგოები ვიქნებით
და უკან დასაბრუნებელი გზებივით მოკლედ მოვიჭრით კარეს.
ჩვენი თვალებიდან მოწყენის ლანდი გაიწელება
და დაფარავს ყურძნის დიდ ბაღებს,
სადაც საფრთხობელებს ოდესღაც ჩვენი კაბები ეცვათ.
ჩვენ ყოველთვის გოგოები ვიქნებით
და ერთ დღესაც ომში წავალთ;
და დანაღმულ ველებზე ვივლით.
ისე მოვკვდებით, როგორც მხოლოდ გოგოებს შეუძლიათ მოკვდნენ,
ეფემერული დღეების ქარში.
ღრმად ჩამარხავენ ჩვენს ცივ სხეულებს,
ჯერ ისევ სნეულთ სიყვარულის ციებცხელებით.
ასი წლის შემდეგ ჩვენი ძვლებისგან
ყურძნის ბაღებში დასაყუდებელ საფრთხობელებს ააწყობენ.
ჩვენ გვინახავს, რა ლამაზებია ზოგჯერ ისინი.
ჩვენ ყოველთვის გოგოები ვიქნებით,
ახლაც და სხვა ცხოვრებაშიც,
და მომხიბვლელი იქნება ვითამაშოთ ცეცხლთან.
ვინც ყველაზე დიდ ცეცხლს დაანთებს, ჩვენ მასთან წავალთ.
და ბოლოს-და-ბოლოს ცხოვრებასაც ვისწავლით;
და ბოლოს-და-ბოლოს შეგუებასაც ვისწავლით;
და ბოლოს-და-ბოლოს მოკრძალებასაც ვისწავლით;
იმ დიდ ცეცხლში ფერფლად ქცევის ხარჯზე.
ჩვენ ყოველთვის გოგოები ვიქნებით
და განმარტოებისთვის ყოველთვის ბაღის დასავლეთ ნაწილს ავირჩევთ,
ჰორიზონტის იმ მხარეს, საითაც მზე ჩადის.
და ყოველთვის იქნება ჩვენში რაღაც ისეთი,
რასაც ვერავინ ვერასოდეს დაეუფლება.
ამოუხსნელი გამოცანებივით დავემსგავსებით კიშლიოვსკის მთავარ გმირებს.
და მოვუსმენთ ბახის ნოქტიურნს,
წავიკითხავთ ტრაგიკულად დაღუპული პოეტების ლექსებს
და ტუჩსაცხის მკრთალ ნაკვალევს დავუტოვებთ წითელი ღვინით სანახევროდ შევსებულ ჭიქებს -
- გოგოები წითელ ღვინოს სვამენ.
***
ერთ დღეს სცენაზე სიყვარული გამოვა მარტო,
ფერადი ქუდით, დიდი ცხვირით, ჯამბაზის ნიღბით,
ყელზე შებმული თასმებით და ვეება ბანტით,
და ყველას თვალწინ სასაცილოდ დაიწყებს ცეკვას.
და ყველას თვალწინ სასაცილოდ დაიწყებს ხტუნვას,
ერთ დროს მეხოტბე სევდისა და ზაფხულის წვიმის,
აღარაფერი არ ექნება საერთო ძველთან,
წითელი ფანქრით ყურებამდე მიხატულ ღიმილს.
ერთ დღეს სცენაზე სიყვარული გამოვა მარტო...
ახალი სტატიები
ავთანდილ ნიკოლეიშვილი - იზმირის ქართული მონასტერი 00:36ლანა ბიბილურიძე - ინტერვიუ პოეტ ზაალ ჯალაღონიასთან 23:50კარლ გუსტავ იუნგი - „ულისეს“ მონოლოგი (თარგმანი - ნუგზარ კუჭუხიძე) 21:13ქეთევან ნათელაძე - ლექსები 20:54დალილა ბედიანიძე - ლექსები 05:14ეთერ სადაღაშვილი - თურქული პოეზიის თარგმანი 05:10ნინო დარბაისელი - ლექსები 05:01ბექა ახალაია - ლექსები 04:56
ახალი ნომერი
პირადი კაბინეტი
სხვადასხვა
ქეთი დუღაშვილი - ლექსები
ერეკლე ბეჟუაშვილი - ტიბეტური საგანძური (ნაწყვეტი წიგნიდან)
ინგუ ჭუმბურიძე - ლექსები
ლანა ბიბილურიძე - ინტერვიუ პოეტ ზაალ ჯალაღონიასთან
რაულ ჩილაჩავა - ლექსები
ნინო დარბაისელი - ლექსები
იოსებ ჭუმბურიძე - განკვირვება და გულ-ზრახვა*
ეთერ სადაღაშვილი - თურქული პოეზიის თარგმანი
ქეთევან ნათელაძე - ლექსები
ავთანდილ ნიკოლეიშვილი - იზმირის ქართული მონასტერი